Als er een eigenschap bestaat die wel heel erg door de evolutie is aangetast, is het wel het hebben en het betonen van respect. Ooit onaantastbaar voor kerk en staat. Boven elke twijfel verheven.Thans de uitstraling van een schiettent op de kermis. Voor wat of voor wie hebben we eigenlijk nog respect? Sowieso niet meer voor de traditionele doelgroepen.
Bestuur, gezag en handhaving waren ooit het fundament van onze samenleving. Ook vroeger ging er natuurlijk van alles mis, maar op het bestuur, het gezag en de hand-having was tenminste te bouwen. Althans, dat was toen nog het imago. Ben zelf opgegroeid met het idee dat respect iets was voor iets of iemand die daar aan-spraak op kon maken. Vanwege een verdiende status. Niet zo belangrijk hoe die status bereikt was, alleen het eindresultaat telde. Deze illusie is nu gelukkig doorgeprikt. Respect hebben voor de kapitein van een schip is iets anders dan te accepteren dat hij de gezagvoerder is. Twee verschillende dingen. Een directeur van een bedrijf kan er wel vanuit gaan dat men zijn leiding accepteert, maar niet dat men hem daarom ook respecteert. Respect valt nooit af te dwingen, het kan alleen worden verdiend. Net als het vertrouwen komt het respect te voet en het verdwijnt weer te paard. Respect hebben is ook van een ander niveau dan bewonderen. Men kan iets of iemand erg respecteren zonder te bewonderen.
De huidige maatschappij ligt open, is transparant, kent steeds minder donkere hoekjes meer en ineens blijkt dat bestuur, gezag en handhaving een bonte opeenstapeling van onfrisse bloopers te zijn. Wèg is het respect voor de aanstuurders! Het respect heeft zich terecht radicaal op uitvoering en resultaat gericht. Het koningshuis, de overheid, de kerkleiders, de zorgbestuurders, de korpsleiding van de Nationale Politie etc, hebben allemaal te kampen met een schrijnend gebrek aan publiek respect. Heeft weinig of niets met hun posities te maken. Zij hebben het respect òf nooit gehad, nooit verdiend òf domweg verspeeld. Een koning die onderweg, om een door een ander geschreven Troonrede voor te lezen, uitgejouwd wordt, met opgestoken middelvingers en omge-keerde vlaggen wordt geconfronteerd, heeft maar bar weinig respect meer over. Heeft ie blijkbaar toch iets niet goed gedaan. Respect is een wisselwerking, het wordt verdiend, het wordt betoond en kan nooit wor-den afgedwongen. De politieagent die verwacht wordt onmiddellijk te hulp te schieten bij afschuwelijke ongelukken en de meest gruwelijke misdaden, krijgt de volgende dag tòch weer wel een asociale scheldkannonade te verduren als hij/zij een veel te hard rijdende roekeloze weggebruiker op de bon slingert. Respect betonen zegt ook veel, vaak zelfs alles, over het innerlijke beschavingsniveau van degene die het respect moet opbrengen. Status, huidskleur, afkomst, gender of sexuele voorkeur kunnen intrinsiek volledig respectwaardig zijn. Maar of dat respect ook betoond wordt, hangt toch weer volledig af van die ander af. Daarom heeft het gegeven spontane respectvolle compliment van een weldenkende enkeling ook veel meer waarde dan het afkeurende gejoel van een grote meute met een gemiddeld intelligentie-quotiënt kleiner of gelijk aan hun schoenmaat. Mijn diepste respect gaat altijd uit naar hen die zich volledig weg kunnen cijferen. Zich-zelf ondergeschikt kunnen maken om zich het lot van een ander mens aan te trekken en proberen dat te verbeteren. Gelukkig zijn die er nog zo ontzettend veel en vaak zo anoniem en lowprofile. In deze steeds meer verhardende en egoïstische maatschappij zijn zij onze stille en beste krachten. Op hen geen spotlights, microfoons of camera’s. Want dan zouden wij niet alleen hun grote verdiensten scherp kunnen waarnemen, maar vooral onze eigen minne tekortkomingen. Als een nogal prestatiegericht strebertje heb ik altijd met een mengeling van verbazing, schaamte maar vooral met een heel diep respect naar iedereen gekeken die dat allemaal wel kon opbrengen waartoe ikzelf niet in staat was. Mijn kleindochter, bijvoorbeeld, maakt mij trots. Ik heb erg veel respect voor de keuzes die zij maakt. Zij kan ontzettend goed dressuurrijden op een paard. Zelfs bijna tot op nationaal niveau. Gewèldig, groot applaus voor die imposante uitpuilende prijzenkast. Maar mijn echte grootvaderlijke trots en respect betreft haar beroepskeuze. Deze heldere nuchtere meid gaat na haar studie fulltime werken in de geestelijke gezondheidszorg. Mensen helpen die er alleen niet meer zo goed uit kunnen komen. Dag in, dag uit. Voor deze welbewuste keuze in haar eigen leven en voor al die anderen die soortgelijke keuzes maken of hebben gemaakt op allerlei uiteenlopende gebieden en in allerlei beroepen, heb ik een heel diep respect. Zij verdienen iets waar onze samenleving nog nooit toe in staat is geweest om dat ook op een evenredige manier in hun beloning uit te drukken…ons diepe respect en grote waardering.